Beton Türleri ve Beton Özellikleri

1. Beton Çeşitleri Nelerdir?

? Grobeton (Gro150 - Gro200 - Gro250)

• Demirsiz, düşük dayanımlı, taşıyıcı olmayan betondur.

• Genellikle temel altı dolgu, zemin düzlemesi ve temel altı izolasyon altlığı olarak kullanılır.

? Betonarme (Taşıyıcı) Beton (BS14 - BS35 ve üzeri)

• Çelik donatılarla birlikte kullanılarak taşıyıcı sistemleri oluşturan betondur.

• Yüksek dayanım gerektiren kolon, kiriş, döşeme, temel gibi elemanlarda tercih edilir.

? Brüt Beton (Brüt BS18, Brüt BS20...)

• Yüzey kaplaması yapılmadan kullanılacak, estetik ve düzgün kalıp yüzeyi gerektiren betonlardır.

• Mimaride görünür beton uygulamalarında tercih edilir.

? Şap Beton (Şap300 - Şap350 - Şap400...)

• Yüzey düzeltme, kaplama altı uygulamalarında kullanılan ince taneli betondur.

• Yüzey düzgünlüğü, aderans ve bitirme kolaylığı ön plandadır.

? Özel Betonlar

• Renkli Beton: Estetik amaçlı projelerde tercih edilir.

• Çelik Elyaflı Beton: Darbelere ve çekmeye karşı direnci artırılmış betondur.

• Su Geçirimsiz Beton: Su yalıtımı gereken temel, perde, havuz gibi yerlerde kullanılır.

2. Betonda Aranan Temel Özellikler

• Su İhtiyacı (Su/Çimento oranı)

• İşlenebilirlik (Kıvam sınıfı)

• Kalıp Alma Süresi

• Fiziksel ve Mekanik Özellikler (Basınç, çekme, eğilme dayanımı)

• Dayanıklılık (Durabilite, çevresel etkilere karşı direnç)

3. Beton Dayanımı Nelere Bağlıdır?

Betonun dayanımı, doğrudan porositesi (gözeneklilik) ile ilişkilidir.
Porositeyi etkileyen faktörler:

• ? Karma suyu miktarı (fazla su = yüksek porosite)

• ? Çimento dozu ve tipi

• ? Beton içindeki hava oranı

• ? Sıkıştırma kalitesi (vibrasyon, mastarlama vb.)

• ? Uygun granülometri

? Porosite arttıkça, betonun dayanımı düşer.

4. Taze Betonun İşlenebilirliğine Etki Eden Faktörler

• ? Su miktarı

• ? Kum ve iri agrega oranı

• ⛏️ Agrega cinsi (kırma taş mı, çakıl mı?)

• ? Kumun incelik modülü

• ? Çimento dozu

• ?️ Sıcaklık

• ? Kimyasal katkı kullanımı (akışkanlaştırıcı, priz hızlandırıcı, su kesici vb.)

5. Taze Betonun Su İhtiyacı Nedir?

• Taze betonun, istenilen kıvam ve işlenebilirliğe ulaşabilmesi için gerekli karışım suyu miktarıdır.

• Uygun granülometri sağlandığında, iri agrega miktarı arttıkça su ihtiyacı azalır.

6. Çimento Tipi Seçimi Neden Önemlidir?

Çimento, betonun en kritik bileşenidir. Seçilen çimento:

• ? Reolojiyi (yerleştirme ve yayılma)

• ? Priz süresini ve kalıp alma zamanını

• ? Basınç, çekme ve eğilme dayanımlarını

• ? Yüzey bitirme kalitesini

• ? Dayanıklılığı

doğrudan etkiler.

? Neden “Çimento Düzenliliği” Gerekli?

• Üretim kararlılığı, her şantiyede benzer performans sağlar.

• Küçük değişkenlere (sıcaklık, katkı, su içeriği) karşı daha stabil sonuçlar alınır.

• Reaktif olmayan, sabit parametreli çimentolar tercih edilmelidir.

7. Agrega Kontrolü Nedir?

Agrega, beton hacminin %60-75’ini oluşturur. Bu nedenle, kalitesi doğrudan beton kalitesini etkiler.

? Kontrol Edilmesi Gereken Özellikler:

• Temizlik (kil, toz, organik madde)

• Yüzey durumu (pürüzlülük, yapışkanlık)

• Şekil (yuvarlak – kırmataş farkı)

• Filler (ince malzeme) içeriği

• İncelik modülü

• Nem oranı

• Porosite ve su emme

• Aşınma ve donma-çözülme direnci

• Alkali-agrega reaksiyonu riski